Leven zonder prikkels is haast niet meer mogelijk. Social media, internet, (schokkende) televisiebeelden vanuit de hele wereld, mobiele telefonie en deze prikkels nemen alleen maar toe. Ook de eisen van de buitenwereld nemen steeds verder toe.
‘De voortdurende belasting van onze zintuigen, de zware druk en het hoge tempo van de moderne tijd, de koppeling van geluk aan uiterlijke prestaties en materieel bezit en het steeds slechter wordende contact met de natuur; dit alles heeft een soort chronische opwinding veroorzaakt’ (P. Goldberg in De kracht van Intuïtie).
Met chronische opwinding neemt de kans op stress ook toe, zeker voor mensen die hoog sensitief zijn, ook wel HSP genoemd – Highly Sensitive Person. En bij chronische stress ligt een burnout op de loer! Uit onderzoek van Stichting Burnout blijkt dat bij de helft van de onderzochte mensen met burnout HSP een rol speelt.
Maar hoe weet je nu of jij hoog sensitief bent? Doe eens een HSP-test.
Mocht je redelijk wat HSP-kenmerken vertonen en je wilt hier meer over lezen:
- HSP en de relatie tot stress
- HSP en de relatie tot stress – deel 2
- HSP kenmerken
- 9 vragen over hoogsensitiviteit
- 10 tips om beter om te gaan met HSP
- Overlevingsgids voor Hoog sensitieve personen (= boek)
- Energetische bescherming (= boek)
Beter leren omgaan met prikkels
Hoogsensitiviteit kan je kwetsbaar maken, maar het is ook een kracht. In de onlinetraining ‘Hoogsensitviteit als kracht‘ van PsychologieMagazine leer je meer over hooggevoeligheid en ontdek je hoe je je grenzen herkent én bewaakt. Ook leer je wat je kunt doen om je bijzondere talenten tot bloei te brengen.
Achtergrondinformatie
HSP-ers nemen prikkels met een hogere intensiteit tot zich. Het lijkt of de zintuigen gevoeliger zijn, en de verbinding van de zintuigen naar de hersens beter. Hier is veel onderzoek naar gedaan o.a. door:
– Benham in 2006: ‘ The Highly Sensitive Person: Stress and physical symptom reports‘
– Aron in 2014: In dit artikel wordt beschreven welke hersenonderdelen meer zijn uitgewerkt bij HSP-ers. HSP-zijn is dus in de hersenen terug te vinden.
Burn-out raken is een proces waarbij je alsmaar meer uitgeput raakt (kenmerk 1 van burn-out volgens Freudenberger en Maslach). Als je HSP bent, komen er sowieso meer prikkels bij je binnen, en dat kan voor extra snelle uitputting zorgen.
Daarentegen pleit dat je als HSP-er weer ‘ slimmer’ bent in het uitkiezen van je stimuli, ‘stimuli control’, zodat je overprikkelende situaties vermijdt.
Maar er zijn grenzen: in een situatie zonder ‘regelruimte’ waarbij er constant op je gelet wordt raak loop je grote kans op het ontwikkelen van een burnout.
Overigens weet de helft van de HSP-ers levenslang een burnout te voorkomen.